Stukje vestingplattegrond uit 1897 van de Genie in Gorinchem, met bastion 11, bij de Vijfde Uitgang. In bastion 11 was toen alleen nog het Groot Kruitmagazijn gebouwd (dat heet nu “de Bunker”????). Erop klikken om te vergroten.
Wat was de historisch correcte situatie?
Deze duidelijke plattegrond in kleur uit 1897 is ook voor leken goed leesbaar.
Volgens deze plattegrond en de beschrijving in het Genie Register 1897 was er een rechte haag (dunne blauwe lijn) op ca. 4 m van de bekledingsmuur (rode lijn) van de wal. Met daarachter een rij knotwilgen (blauwe stipjes). Vanaf de grijze lijn loopt het het talud wat steiler af naar de waterlijn, dus de haag stond bovenaan dit talud. Origineel was de haag 6 voet (ca. 1,8 m) hoog.
Stukje vestingplattegrond uit 1897 van de Genie in Gorinchem, met bastion 9 en 10. In bastion 9 was toen alleen nog het militair laboratorium gebouwd (dat heet nu “Kruithuis”).
Opmerkingen betreffende de nieuwe haag:
- We zien dat de meidoornhaag doorloopt om bastion 9 heen tot aan de Dalemsedijk.
Men is nu gestopt bij de linkerflank (zijkant) van bastion 9. Waarom?
–
- De nieuwe haag wordt op maar 1,2 m hoog gehouden en ook de knotwilgen komen niet terug. Omdat men graag het fenomeen vestingstad wil benadrukken en daarom de bekledingsmuur zichtbaar wil houden. Dat is ook nog wel begrijpelijk.
–
- Men heeft de nieuwe meidoornhaag dichterbij de bekledingsmuur geplaatst, omdat er nog veel stukjes overblijfselen van een oude meidoornhaag op die afstand stonden en heeft men dezelfde afstand aangehouden. Mede omdat men de oeverbegroeiing met rietkraag wil handhaven. Daar valt wat voor te zeggen.
–
- Het idee voor de nieuwe haag en het struinpad komt uit het Vestingplan Gorinchem, dat begin 2017 gemaakt is door een stedenbouwkundig bureau, samen met een groepje van ca. 10 binnenstadsbewoners, die hierin mee mochten denken.
–
- Als Werkgroep Vesting Gorinchem hebben wij geen moeite met het aanplanten van de nieuwe haag, want die hoorde bij de vestingwerken. De gekozen compromissen zijn vanuit het bewaren van authenticiteit minder wenselijk maar wel begrijpelijk.
–
- Echter met het struinpad zijn wij het niet eens, dat hoort er niet, doet afbreuk aan de authenticiteit en geeft hoogstwaarschijnlijk verrommeling. Bovendien geeft dit druk op de flora en vooral op de fauna. Echter is het in een democratisch proces geven en nemen en is dit met meerderheid van stemmen in het plan gebleven.
De bramenstruiken waar de kids lekker in konden spelen?
Opmerkingen gelezen in de social media en de lokale krant:
Dit is allemaal schromelijk overdreven en riekt naar sensatiezoekerij i.p.v. een zinnige discussie op basis van feiten.
Maart 2015 de wildgroei aan bramenstruiken is verwijderd.
De feiten:
- Uiteraard is die meidoornhaag een strakke lijn, die de strakke lijnen van de vestingwal volgt.
Het betreft dan ook een militair verdedigingswerk, dat er al sinds 1600 ligt en wat onze vrijheid moest garanderen. Als wandelaar ben je maar een ééndagsvlieg in die lange geschiedenis. Op en bij de vestingwal ben je als wandelaar maar te gast en hoor je de historische omgeving en de natuur te respecteren.
- De groenstrook aan de vestingwal bestond uit een dichte wildgroei van bramenstruiken tot aan de rietkraag. Konden “kids daar lekker in spelen”?
- De gemeente heeft in voorjaar 2015 de bramenstruiken grotendeels kunnen verwijderen.
Sindsdien was er gras, met hier en daar hoge brandnetels en de stukjes meidoornhaag, bestaande uit dikke stronken met stekels en een daardoorheen woekerende klimplant.
Is dat “mooie begroeiing en beplanting”, nu “genadeloos vernield en verwijderd”?
Is dat een “lommerrijke groenstrook”.
Conclusie:
De genoemde beweringen op de social media en in de krant zijn allemaal onzin en gebaseerd op een zucht tot sensatie zoeken.
Zomer 2019, de “lommerrijke” begroeiing.
Blubber, dat is een feit:
Meidoorn kan het beste aangeplant worden in voor- of najaar.
Met dit natte najaar op de zachte grond wordt een dergelijke actie vanzelf een modderboel.
Dat ziet er nu inderdaad heel dramatisch uit en de firma die dit heeft uitgevoerd had toch wel even de rijsporen glad kunnen trekken.
Maar wie oog heeft voor de natuur, die weet, dat dit in het voorjaar zo weer is begroeid.
Tenzij men nog een verharding aan gaat brengen op dat struinpad, maar dat weten wij niet.
Dus al dit misbaar is onnodig.
Kritiek op het plan:
Verder wordt er ook nog kritiek geuit op het vestingplan in zijn algemeen en op de betrokken wethouder persoonlijk. Dat is ook zeer onterecht.
Vanuit de landelijke overheid wordt de gemeente al lang gevraagd om een planmatige verantwoorde omgang met een groot en belangrijk rijksmonument als de vestingwal van Gorinchem.
- Die wethouder heeft daar eindelijk wat aan gedaan.
- Hij heeft getracht om voor een zo breed mogelijk draagvlak te zorgen door de binnenstadbewoners uit te nodigen om mee te doen met het ontwerp van het plan.
- Er is tweemaal een klankbordavond gehouden in gebouw de Luisterpost aan de Vijfde Uitgang, waar iedereen binnen kon lopen en zijn zegje kon doen.
- Al deze kansen om mee te doen zijn toen aangekondigd in de lokale kranten en op internet.
Waar waren twee jaar geleden die mensen, die nu zo’n grote mond hebben?
Wat de Werkgroep Vesting Gorinchem betreft, is dat vestingplan zeker niet allemaal “koek en ei”, wij zijn het ook met een aantal zaken niet eens. Maar zonder je ergens in te verdiepen een grote mond open trekken is niet zo netjes en komt ten laste van ons aller samenleving.
Spreekwoorden blijken altijd waar, zoals in dit geval “de beste stuurlui staan aan wal”.
