Gerrit Boldingh

Eerste luitenant verstingartillerie Gerrit Boldingh
(en de Boldinghbank op het Kazerneplein)

Gerrit Boldingh (Hoorn 22 april 1871 – Nauwpoort (Zuid Afrika) 19 december 1901) was overgeplaatst van Amsterdam naar Gorinchem in november 1897 bij de vestingartillerie. Hij was ingedeeld bij het 3e regiment. In september 1898 wordt hij gepromoveerd tot eerste luitenant.

Luitenant Gerrit Boldingh
Portretfoto luitenant Gerrit Boldingh (Bron: De Prins van 6 nov 1903)
Nieuwe Gorinchemsche Courant, 12/10/1899
Nieuwe Gorinchemsche Courant, 12/10/1899

In oktober 1899 wordt hij verantwoordelijk voor ‘het voorbereidend militair onderricht’ voor Gorinchem en omliggende plaatsen. Hij woont op dat moment op de Langendijk op nummer B177 zoals uit dit krantenartikel blijkt

Op 10 januari 1900 heeft hij eervol ontslag gekregen en is naar Zuid Afrika vertrokken om daar als vrijwilliger deel te nemen aan de strijd van de boeren in de Tweede Boerenoorlog. Op 16 december 1901 raakte Boldingh gewond in de strijd en hij overleed op 19 december dat jaar aan zijn verwondingen op 30 jarige leeftijd.

Luitenant Gerrit Boldingh
Portretfoto van luitenant Gerrit Boldingh

Om hem als persoon en zijn optreden in de Boerenoorlog te herdenken is op 31 oktober 1903 een monument in de vorm van een stenen bank onthuld op het Kazerneplein in Gorinchem. Bij de onthulling van de bank was veel publiek aanwezig.

Onthulling Boldinghbank op het Kazerneplein 31-10-1903

Initieel wordt het monument aan de kant van de Pompstraat geplaatst, later wordt deze naar de overkant van het Kazerneplein verplaatst naar de kant van de Struisvogelstraat, vermoedelijk in 1917 vanwege de bouw van de kantine op het Kazerneplein aan de kant van de Pompstraat.

Simon Willem Donker, dienstplichtig in Gorinchem (via Kees Donker) - Boldinghbank bij Pompstraat
De Boldinghbank met op de achtergrond de Pompstraat. Bij de pijl Simon Willem Donker die zijn dienstplicht in Gorinchem heeft vervuld (foto ontvangen van Kees Donker)

Dit monument is in Gorinchem geplaatst mede op initiatief van de kapitein der artillerie (J. Eysten) en ontworpen door Ed Cuypers.

Boldinghbank op het Kazerneplein te Gorinchem
Boldinghbank op het Kazerneplein te Gorinchem
Kazerneplein met de Gedenkbank (uit 1903) voor Gerrit Boldingh

Van het brood op de bajonetten gespietst is af te leiden, dat de kwaliteit hiervan nog steeds te wensen overliet en dan ook “kuch”werd genoemd. Aan de versleten en slecht zittende kleding te zien, zijn dit waarschijnlijk dienstplichtigen aan het begin van de mobilisatie in 1939.

Door de mobilisatie was er een tekort aan goede kwaliteit uniformen en werd alles gebruikt. De mannen zijn uitgerust met de karabijn M95, type no. 3. Dat wil zeggen, dat het geen infanterie is, die hadden namelijk het langere geweer M95. Het zijn ook geen wielrijders, of cavalerie, want die hadden een aangepast type karabijn M95, daar zaten de beugeltjes van de draagriem anders, zodat ze het geweer beter dwars over de rug konden dragen, tijdens het fietsen. Ook hadden die hout langs één zijde van het magazijn, om slijtplekken op de kleding te voorkomen. Dan blijft er over: Artillerie, of Genie, of een eenheid als de Vrijwillige Landstorm. Mocht iemand personen herkennen, laat het ons dan even weten.

Ansichtkaart Kazerneplein met rechts achterin de Boldinghbank
Ansichtkaart Kazerneplein met rechts achterin de Boldinghbank, reeds verplaatst naar de andere zijde van het Kazerneplein

In het Algemeen Handelsblad verscheen op 31-12-1903 het volgende artikel waarin de gedenkbank genoemd wordt en Boldingh nog eens wordt geroemd (dubbelklik op de pagina om deze te vergroten).

Algemeen Handelsblad 31-12-1903

Helaas is het monument niet meer in Gorinchem te bezichtigen. De bank werd in 1968 overgebracht van het Kazerneplein naar het artilleriemuseum in ’t Harde. Daar heeft de bank ook een restauratie ondergaan. Na deze restauratie is de middenplaat helaas spoorloos verdwenen.

Boldinghbank in het artilleriemuseum
De Boldinghbank in het artilleriemuseum

Gerrit Boldingh heeft in zijn tijd in Zuid Afrika verschillende geschriften nagelaten, deze zijn gebundeld en gepubliceerd in 1903 in het boek “Een Hollandsch officier in Zuid-Afrika“. Dit boek is online te lezen via https://archive.org/stream/eenhollandschof00boldgoog.

Boldingh - nagelaten geschriften (1903)In april 2015 bezocht Werkgroep Vesting Gorinchem ook het Nederlands Artilleriemuseum en maakte deze foto’s van de monumentale bank. Klik op de foto’s om te vergroten.