Dit jaar is de dijkverzwaring op het traject Gorinchem-Waardenburg van start gegaan. De dijbewoners waren daar al lang van op de hoogte en inmiddels wat gewend aan de werkzaamheden en ingrepen, echter voor veel Gorkumers is het een verrassing, nu men ook met de voorbereidingen voor het laatste deel is begonnen.
In de uiterwaarden wordt meer ruimte voor de rivier gerealiseerd en de Woelsewaard wordt een natuur en wandelgebied met wat parkeerplaatsen onder aan de dijk.
Er is zeker ongerustheid nu er plotseling wat opgeschoten groen langs de Dalemsedijk is verwijderd. Deze bosjes en zelfs bomen zijn het resultaat van decennia lang geen onderhoud en horen daar dus eigenlijk niet. Echter het was intussen wel fijn voor vogels en zelfs een bever. Nu schijnt de bever er niet meer te wonen, maar wel kwam deze af en toe op inspectie.
De populatie aan bevers is de laatste tijd flink gegroeid en begint problemen te veroorzaken voor de waterwerken, die ons lage landje droog moeten houden. Daarom moet het Waterschap de komst van bevers bij dijken ontmoedigen. Ze mogen niet zoals de Muskusrat bestreden (gedood) worden, maar graven wel nog grotere gangen.
Dus deze bever is zijn tweede huis kwijt. De Muskusrat (hierboven) ziet er overigens ook best leuk uit, die is ongeveer half zo groot als een bever en komt ook in Gorinchem voor, maar wordt dus niet gedoogd. Veder blijft Gorinchem een groene vesting en is er nog ruim voldoende habitat voor flora en fauna.
Meekoppelkansen
Wij zijn als Werkgroep Vesting Gorinchem al vanaf voorjaar 2018 bij dit dijkverzwaringsproject betrokken en hebben drie historische projecten ingebracht, die als men daar toch aan het werk ging, wellicht met minder kosten gerealiseerd konden worden. Dat zijn meekoppelkansen gaan heten.
De eerste meekoppelkans is het Ravelijn aan de Dalemsedijk, dat wordt zo veel mogelijk gerestaureerd naar profiel en indeling, als op bovenstaand stukje vestingplattegrond is weersgegeven. Dit komt de uitstraling van Gorinchem als vestingstad ten goede.
De tweede meekoppelkans is bij de Dalemsesluis, hier waren drie geschutsbatterijen, waarmee deze Waterliniesluis verdedigd werd. Echter volgens de kwaliteitscommissie voor de UNESCO-voordracht, zou dit teveel reconstructie vergen. Nu moet er volstaan worden met een roestige verwijzing naar waar eens een borstwering van aarde was, voorzien van schietgaten. Hier wordt ook een toeristisch rustpunt gemaakt.
De derde meekoppelkans ligt tussen Dalem en fort Vuren. Bij de derde wiel tussen Gorinchem en fort Vuren, daar waar in de zomer badgasten ten zien zijn. Daar was in de tijd van de Oude Hollandse Waterlinie een doorgraving in de dijk, om het Waterliniewater in te laten. Deze doorgraving werd ook verdedigd door drie geschutsbatterijen. Het geheel heette “dijkpost Hercules”, of de dijkpost bij Dalem.
Van die voormalige dijkpost Hercules is nu niets meer te zien, daarom wordt ter herinnering hieraan een reliëf gemaakt, met een uitkijkpunt. Deze drie cultuurhistorische locaties gaan zo dus ook een fysieke toeristische verbinding vormen van fort Vuren naar de vesting Gorinchem.
Tot zover de Gorinchemse meekoppelkansen. Maar op Gelders grondgebied wordt ook nog wat gedaan. Hier worden de overblijfselen van het HerwiJnense gemaal aan de fortgracht van fort Vuren opgeknapt en beter zichtbaar gemaakt, inclusief het daar tegenaan gelegen schotbalkensluisje, wat ook een functie had in de Waterlinie.
Dus met dit dijkversterkingsproject wordt aardig wat cultuurhistorie weer beleefbaar gemaakt.